'Welkom allemaal, fijn dat u er bent.' Goed bedoeld natuurlijk, maar wie zijn publiek echt vanaf het eerste moment wil meenemen, moet buiten de gebaande welkomstwoorden durven treden. Hoe je dat doet?
Een van mijn eerste presentatieopdrachten was bij een stichting die vakanties organiseert voor bejaarden en gehandicapten. De vraag: hoe kunnen onze vrijwilligers hun publiek motiveren om deel te nemen aan activiteiten?
Ik vertelde hen waarom een pakkend begin zo belangrijk is. Je brengt daarmee mensen op het puntje van hun stoel, ze willen naar je luisteren en zien jou als expert. 'Relatie gaat voor informatie' is een hoofdwet bij presenteren.
Dus gaf ik ze deze opdracht: verzin een pakkend begin om je activiteit aan te prijzen. Na het afgesproken kwartier kwam iedereen terug in de zaal. De meesten bleken merkwaardig uitgedost: rare hoedjes, bloemetjesjurken, zonnebrillen. Kennelijk hadden ze ergens een verkleedkoffer ontdekt. Het zorgde voor veel hilariteit, maar weinig overtuigingskracht.
Les twee dus: je pakkende begin moet je boodschap wel ondersteunen en aansluiten bij de verwachtingen van je publiek. Het moet de luisteraars aandachtig, begrijpend en welwillend maken. In die eerste minuten vormen ze zich een beeld van de spreker, dat zich maar lastig laat bijstellen. Vergelijk het met tv-kijken. Binnen een paar tellen vel je je oordeel: 'Wat is dit? Waar gaat het over? Vind ik het leuk of zap ik weg?'
Een mooi voorbeeld van een geslaagde opening is de speech van Peter Uhm, voormalig commandant der Strijdkrachten. Rustig en zelfbewust treedt hij zijn publiek tegemoet. Geen katheder, geen spiekbriefje, geen barrière - of het zou zijn Engels moeten zijn.
https://www.ted.com/talks/peter_van_uhm_why_i_chose_a_gun?language=nl
Nu zal niet iedereen een geweer bij de hand hebben. Maar met een beetje nadenken of brainstormen vind je vast wel een merkwaardig krantenbericht, een puntige anekdote of een paar verrassendecijfers voor een overrompelende opening. Klinkt simpel, en dat is het eigenlijk ook. Als je jezelf maar toestaat om de warme welkomstwoorden weg te denken.